Het klimaatbeleid in het coalitieakkoord
Vanmiddag hebben de informateurs Koolmees en Remkes het nieuwe coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' van VVD, D66, CDA en CU gepresenteerd aan voorzitter Bergkamp van de Tweede Kamer. In dit artikel vind je een samenvatting in telegramstijl van de klimaatparagrafen in het akkoord.
Algemeen
- Er komt een minister voor Klimaat en Energie, plus een onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad a la UK, plus een generatietoets.
- In elk geval 55% emissiereductie voor 2030 in de Klimaatwet. Indicatieve verdeling van in totaal 25,4 tot 31 miljoen ton CO2 minder in 2030: industrie 5-6 Mton, elektriciteit 0,5-2,0 Mt, Gebouwde omgeving 7 Mt, landbouw 6 Mt, mobiliteit 3 tot 4 Mt, overige 3-6 Mt). Planbureaus gaan actualiseren. Ondertussen wil het kabinet beleid voeren op 60% emissiereductie in 2030.
- Inzetten op een reductie van 70% in 2035 en 80% in 2040. Nu voorbereiden op een systeem van betalen naar gebruik in de automobiliteit in 2030 en op de bouw van nieuwe kerncentrales.
- In deze kabinetsperiode worden energie-netwerken ‘toekomstbestendig’. Aanpak á la Crisis- en Herstelwet voor snellere procedures grootschalige energie-infrastructurele projecten.
- Burgers worden actief betrokken (maar nog niet uitgewerkt hoe).
- Een klimaat- en transitiefonds van €35 mrd voor de komende 10 jaar voor energie-infrastructuur, groene industriepolitiek, mobiliteit en gebouwde omgeving.
- Medeoverheden krijgen via een specifieke uitkering middelen voor de uitvoering van het klimaatbeleid.
- Herijking klimaatbeleid na besluit EU Fit for 55-programma op CO2-uitstoot en betaalbaarheid huishoudens/mbk.
- Met onderwijsinstellingen, overheden, en sociale partners aan de slag voor scholing, om- en bijscholing van vakmensen.
- Financieel: netto cumulatieve extra uitgave van € 38,5 mld t/m 2030, inclusief extra (energie)belastingopbrengsten.
Industrie en bedrijfsleven
- Hogere ambities, bindende klimaatafspraken met top-20 uitstoters.
- Overheid verplicht zich infrastructuur te bouwen, industrie bindt zich aan verduurzaming en langjarig investeren in NL.
- Hogere CO2-heffing, oplopende bodemprijs Europees systeem emissiehandel (liefst met buurlanden), eventuele meeropbrengsten vloeien terug in klimaatfonds voor bedrijven.
- Extra investeringen in onderzoek en ontwikkeling technologie via samenhangende programma’s.
- Een uitvoeringsprogramma voor circulaire economie.
- Mkb krijgt hulp, er komt een mkb-toets voor klimaatbeleid.
- Stevigere handhaving.
Energie
- Meer zon-op-dak, wind-op-zee, aardwarmte, groen gas, aquathermie, waterstof (ook import). Afstandsnormen voor windturbines op land. Zon op land alleen bij multifunctioneel gebruik.
- Afbouwen houtige biomassa voor energieopwekking, á la eerder SER-advies. Alleen import van hout uit Europa, om duurzaamheid te kunnen monitoren. Duurzame alternatieven voor warmte worden gezocht.
- Kerncentrale Borssele langer open. Kabinet treft voorbereidingen voor twee kerncentrales; via hulp aan bedrijven bij verkenningen, tenders, wet- en regelgeving, financiële bijdrage nog te bekijken. Kernafval wordt overheidstaak.
- Meer ruimte voor CO2-opslag (CCS).
- Financiële steun voor fossiel overal beëindigen.
Gebouwen en woningen
- Sneller isoleren met Nationaal Programma (in elk geval tot 2030). Starten bij slechtste woningen, extra steun voor laag- en middeninkomens.
- Verhuurders: normering en prijsprikkels, Warmtefonds voor VVE’s, eigenaren en mkb. Huurwoningen met slechte isolatie mogen op termijn niet meer worden verhuurd.
- De verhuurderheffing voor corporaties wordt afgeschaft, onder andere ten behoeve van investeringen in verduurzaming.
- Veel nadruk op toepassing hybride warmtepomp voor meeste woningen, via normering en subsidie.
- Nationale subsidieregeling voor warmtenetten in wijken om te kosten voor aansluiting te beperken.
- Bijmengverplichting groen gas.
- Scherpere landelijke regie en toelatingscriteria voor (duurzame energie voor) hyperscale datacentra.
Mobiliteit/scheep- en luchtvaart
- Voortzetting stimulering elektrisch vervoer (in 2030 alle nieuwe auto’s schoon), tweedehandsmarkt, laadpaalinfra, bijmenging biobrandstof.
- Stimuleren thuiswerken.
- Investeren in ontwikkeling van synthetische kerosine voor luchtvaart.
- Optrekken met EU voor belasting op kerosine en groenere scheepvaart.
- Ontmoedigen van het vliegen over korte afstanden. Zo snel mogelijk moet in Europa vervoer per trein een goed alternatief zijn, qua tijd en kosten.
- In 2030 een systeem ‘Betalen naar gebruik’ (v/h km-heffing), ook voor elektrische auto’s.
- Luchtvaart: emissieplafonds per luchthaven, hogere ticketbelasting.
Landbouw en landgebruik
- Natuur en landbouw in balans door de transitie naar kringlooplandbouw voort te zetten. Darrvoor komt een transitiefonds.
- Stimuleren van nieuwe verdienmodellen zoals ‘bio-based’ bouwmaterialen, ‘carbon credits’ en stikstofbinding.
- Gebiedsgerichte aanpak voor extensivering, omschakeling, innovatie, legalisering en verplaatsing, wat helpt bij verduurzaming in de landbouw.
- Randvoorwaarden ontwerpen om glastuinbouw koploper te maken in energiezuinige en circulaire productie, zelfs CO2-positief.
Klimaatadaptatie
- Investeren in Deltafonds, versnellen Nationale Deltaprogramma, middelen voor bescherming beekdalen.
- ‘Watertoets’ met waterschappen voor een veilig land.
- Meer groen, water in dichtbebouwd gebied om hittestress te bestrijden.