Van bezit naar duurzaam gebruik: de Swapfiets
De gemiddelde Nederlander stoot per jaar zo’n 8000 kilogram CO2 uit met vervoer, warmte en elektriciteitsverbruik. Maar er zit ook nog anderhalf keer zoveel CO2 in de spullen en voeding. Minder vlees helpt, minder spullen kopen ook. Een andere manier is om de spullen niet zelf te bezitten, maar te gebruiken. Dat scheelt grondstoffen, energie en dus CO2. Want de eigenaar wil de spullen zo lang mogelijk goed te houden, en weer recyclen als ze afgedankt worden. 160.000 jonge consumenten leren nu de truc met hun abonnement op de Swapfiets.
De Swapfiets met de blauwe banden is in enkele jaren tijd een vertrouwd beeld geworden in de grote steden. CO2-emissiereductie, geeft oprichter en directeur Steven Uitentuis toe, was nooit het argument voor de oprichting voor Swapfiets: “Het was eerder frustratie. Ik was het zat om naar al die afgedankte kapotte fietsen te kijken.”
Duurzaam (2x)
Duurzaamheid in de oude betekenis—lekker lang meegaan—zat dus altijd al in de bedrijfsfilosofie. Duurzaamheid in de nieuwe betekenis—inclusief CO2—is daar in de loop van die drie jaar aan toegevoegd. “Met minder bezit van spullen kan je besparen op grondstoffen, dus op CO2. Het concept is: gebruik in plaats van bezit. En dan bedoel ik niet het delen van spullen, dat is een aparte ontwikkeling, parallel hieraan. Het is het verhaal van Thomas Rau, die dit verhaal al jaren vertelt.”
Rau, architect van huis uit, voert campagne voor nieuwe concepten voor consumentenproducten. Nu worden veel grondstoffen verspild, met alle extra CO2-uitstoot vandien. Als je geen spullen meer verkoopt maar de diensten (dus licht in plaats van lampen), blijven de materialen in je eigen bezit en raken ze dus niet verloren. Dat kan gelden voor een koelkast, voor een televisie of voor een fiets. Rau doet het zelf met gebouwen en lampen, Swapfiets met de (stads)fiets. Uitentuis: “Het belang van het bedrijf loopt dan volstrekt gelijk aan dat van de abonnee: de fiets moet altijd werken, vanwege de hoge kwaliteit gaat deze minder vaak kapot en als het abonnement ten einde is krijgt de fiets weer een andere gebruiker.”
De beste banden
Swapfiets is voortdurend aan het innoveren, zegt Uitentuis. “In de paar jaar dat we nu bezig zijn leren we voortdurend. Welke onderdelen gaan kapot, welke banden zijn de beste, hoe maken we onderdelen snel uitwisselbaar, waar maken we de meeste kosten? Daarom hebben we het ontwerp van de fietsen in eigen beheer, en ook de monteurs werken bij ons. Op die manier hebben we een waterdichte keten.”
Volgens Uitentuis is de Swapfiets niet alleen voor de vervangingsmarkt, maar is zo’n 15% ook nog pure CO2-winst omdat de gebruiker niet in de auto of de bus stapt. Dat gebeurt nu dus ook met het nieuwe product, de Swapfiets e-bike. “We krijgen ook al andere fabrikanten op bezoek, zoals van meubels, matrassen, elektronica, die ook willen weten hoe we dit doen. Zelf willen we vooral doorgroeien in de fietsmarkt. Nu meer dan 160.000 abonnementen in 48 steden, ook in Duitsland, België en Denemarken. Over twee jaar verder gegroeid, nóg duurzamer, ook in het eigen verbruik van energie en brandstoffen. En wie weet, kunnen we dan eens gaan denken aan andere producten.”
Enkele gegevens
- Swapfiets, vestigingsplaats Amsterdam, 1400 werknemers
- 160.000 abonnees in 48 steden (NL, D, B, Dk)
- Er zijn (nog) geen getallen voor de CO2-emissiereductie door de Swapfiets. Wel kan het vervangen van korte autoritjes door de fiets miljarden kilo’s CO2-uitstoot schelen.
Andere Aanpakkers
Dit is een aflevering in de serie Aanpakkers, die het verhaal vertelt van koplopers in allerlei sectoren. Veel bedrijven, organisaties en mensen thuis zijn al bezig met het beperken van hun CO2-uitstoot. Met soms verrassend simpele oplossingen of juist hightech uitvindingen, en alles er tussen in.
En zij plukken daar nu al de vruchten van.