Volgen van Klimaatakkoord biedt transparantie
De voortgang van het Klimaatakkoord wordt op drie samenhangende manieren systematisch gevolgd. Dat maakt voor beleidmakers, betrokkenen en publiek duidelijk of de afspraken worden nagekomen, en of het klimaatdoel voor 2030 in beeld blijft. Tijdens het webinar Monitoring van het Klimaatplatform legden drie specialisten elke methode uit.
De drie ‘monitoren’ zijn: een jaarlijkse Klimaatmonitor (in pdf), een actueel ‘dashboard’ en de jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning. Gezamenlijk bieden ze een beeld van de uitstoot van de uitstoot van broeikasgassen in Nederland en hoe de uitvoering van alle honderden afspraken uit het Klimaatakkoord verloopt. Het complete webinar is terug te kijken (vanaf 21:40 minuten).
KEV
Het meest generieke instrument is de Klimaat- en Energieverkenning (KEV). Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) biedt in deze verkenning een compleet beeld van effecten van beleidsmaatregelen in energie en klimaat in het verleden, heden en toekomst. De belangrijkste vraag voor de KEV is steeds: zijn de doelstellingen (49% emissiereductie in 2030, 90-95% in 2050) in beeld?
Daarmee is de KEV, die dit jaar op 30 oktober uitkomt, een jaarlijks uitgangspunt voor al of niet bijstellen van het beleid. Michiel Hekkenberg, de leider van de KEV van PBL: “Omdat wij een inschatting maken van waar we uitkomen met het voorgenomen beleid, kan je snel reageren en anticiperen.” De verkenning is omvangrijk en vergt jaarlijks wel een tiental manjaren aan inspanning bij PBL en partners zoals CBS en TNO.
Klimaatmonitor en dashboard
Jaarlijks komt er ook de Monitor Klimaatbeleid, die in oktober als pdf-bijlage wordt meegestuurd met de eerste Klimaatnota. Ayolt De Groot (hoofd kenniscluster bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat) beschreef tijdens het webinar wat daarin komt te staan. De monitor volgt het beleid en de effecten daarvan op een paar verschillende niveaus. Is er voortgang in de voorwaarden, zoals in innovatie en infrastructuur in de industrie? Komen de doelgroepen in beweging, hoe kijken ze aan tegen veranderingen in hun huis, en loopt het gedeelde eigendom bij nieuwe duurzame-energieprojecten goed? En ten slotte: hoe zijn de resultaten, bijvoorbeeld in duurzame energie, aantallen elektrische auto’s, aardgasvrije woningen?
De Klimaatmonitor, die zo’n vijftig indicatoren scant, zal worden aangevuld met een dashboard, dat wel driehonderd indicatoren gaat bijhouden. Dirk-Jan Everts van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland): “Het dashboard bevat alle actuele informatie over die indicatoren. De meerwaarde is de actuele informatie over alle sectoren, en ook dat je dwarsverbanden en de samenhang kunt zien tussen beleid en effecten.”
Het dasboard is nog in ontwikkeling. In het komende halfjaar zal er een pilot starten in de gebouwde omgeving. “Daarvan gaan we leren. Wat is precies de informatiebehoefte, bij wie? Is het opschaalbaar naar andere sectoren?”
Voor wie?
De drie monitoringssystemen komen publiek beschikbaar. Ze zijn te lezen door alle ‘geïnformeerde leken’, al zullen vooral politici, beleidsmakers, organisaties binnen en buiten het Klimaatakkoord, uitvoeringsoverleggen en media hieruit putten. Tijdens het webinar bleek in elk geval al een bijzondere doelgroep geïnteresseerd: mensen die graag voor hun eigen provincie of gemeenten dergelijke gegevens willen zien. Uitsplitsing in lokale monitoren wordt nog overwogen, maar beleidsmakers of andere lokaal betrokkenen zullen ook voor hun eigen regio data over energhiebesparing of duurzame energie kunnen terugvinden.
Het webinar over monitoring werd bezocht door 365 bezoekers.
Het volgende webinar van het Klimaatplatform vindt plaats op woensdag 27 mei en gaat over Gas. Op 12 juni wordt een webinar gewijd aan de Regionale Energiestratagieën (RES’en).
Inleidingen
Ayolt De Groot (hoofd kenniscluster EZK) beschrijft hoe de voortgang van het beleid in energie en klimaat jaarlijks wordt gevat in een Monitor Klimaatbeleid, die als pdf-bijlage van de Klimaatnota wordt gepubliceerd.
Dirk-Jan Everts van RVO schetst hoe het dashboard—naast de Monitor—actuele en nog completere informatie gaat geven over de voortgang in Klimaatakkoord-afspraken. Bedoeld voor betrokkenen in alle sectoren, overheden, NGO's en media. De pilot voor het dashboard in gebouwde omgeving gaat in het komende halfjaar lopen.
Michiel Hekkenberg van PBL leidt de jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning (KEV), het derde element in de monitoring van het Klimaatakkoord. De KEV, jaarlijks gepubliceerd in oktober, kijkt terug en vooruit en geeft een compleet beeld van de stand van zaken in energie en broeikasgassen ten opzichte van het doel: 49% minder broeikasgassen in 2030. De KEV biedt daarmee de basis voor bijsturen van het beleid.
Terugkijken
Het complete webinar is terug te kijken (vanaf 21:40 minuten). De sprekers staan hieronder ook in aparte streams, op het Youtube-kanaal van het Klimaatplatform.
De inbreng van de ruim 300 bezoekers van het webinar is ook beschikbaa, in een pdf-document .